Rezerwat Kuźnik Ścieżka edukacyjna
rezerwatu Kuźnik

 1. RÓŻNORODNOŚĆ BIOLOGICZNA 

Nietoperze, choć często niedoceniane, są jedną z najbardziej zróżnicowanych grup ssaków w Europie. W Polsce występuje 27 gatunków, z czego wiele można spotkać na terenie rezerwatu Kuźnik. Ich obecność świadczy o dobrej kondycji środowiska — nietoperze to tzw. gatunki wskaźnikowe, bardzo wrażliwe na zmiany w ekosystemie.

W Kuźniku można natknąć się m.in. na nocka rudego, gacka brunatnego, mroczka późnego czy borowca wielkiego. Każdy z tych gatunków ma swoje unikalne preferencje siedliskowe i strategię zdobywania pokarmu, co przyczynia się do bogactwa biologicznego tego obszaru. Część nietoperzy związana jest z lasami, inne preferują obrzeża zbiorników wodnych, gdzie polują na owady.

 2. OCHRONA SIEDLISKA NIETOPERZY W REZERWACIE KUŹNIK 

Rezerwat przyrody „Kuźnik” i sąsiadujący rezerwat przyrody „Nietoperze w Starym Browarze” to miejsca o szczególnej wartości przyrodniczej, chroniące nie tylko cenne lasy i jeziora, ale także siedliska nietoperzy. Stare dziuplaste drzewa, próchnowiska i martwe pnie stanowią dla nich idealne miejsca do kryjówki i rozrodu. W okresie letnim samice tworzą kolonie rozrodcze, w których rodzą i wychowują młode. Zimą z kolei poszukują chłodnych, wilgotnych i spokojnych miejsc do hibernacji — takich jak szczeliny skalne, piwnice lub niskie stropy w zabudowaniach. Doskonałe miejsce znajdują w ruinach piwnic Starego Browaru. Rezrwat „Nietoperze w Starym Browarze” stanowi jedno z najcenniejszych w Wielkopolsce i ważne w skali kraju zimowisko nietoperzy. 

Działania ochronne w Kuźniku obejmują m.in. ograniczanie wycinki starych drzew, montowanie budek dla nietoperzy oraz monitoring populacji. Kluczowe jest także utrzymanie ciszy i spokoju w okresie hibernacji — nawet niewielkie zakłócenie snu zimowego może kosztować nietoperza życie z powodu utraty energii.

3. ZNACZENIE NIETOPERZY

Nietoperze pełnią niezwykle ważną rolę w ekosystemach. Jako owadożerne ssaki, stanowią naturalną ochronę przed komarami i innymi uciążliwymi owadami. Jedna kolonia może w ciągu jednej nocy zjeść nawet kilka kilogramów owadów! Dzięki temu wspierają zdrowie lasów i ograniczają konieczność stosowania chemicznych środków ochrony roślin.

Poza tym nietoperze są również inspiracją dla naukowców. Ich zdolność do echolokacji — orientowania się w przestrzeni za pomocą fal dźwiękowych — jest badana m.in. w kontekście rozwoju technologii sonarów czy aparatów słuchowych.

4. CZY WIESZ, ŻE...? CIEKAWOSTKI 

• Nietoperze są jedynymi ssakami zdolnymi do aktywnego lotu.
• Potrafią "widzieć uszami" — echolokacja pozwala im poruszać się w całkowitej ciemności z niezwykłą precyzją.
• Gacek brunatny ma uszy prawie tak długie jak całe jego ciało!
• Zimą nietoperze obniżają temperaturę ciała nawet do kilku stopni Celsjusza, zapadając w stan hibernacji.
• W Polsce wszystkie gatunki nietoperzy są objęte ochroną prawną.
• Nietoperze nie są groźne dla człowieka — nie wplątują się we włosy i nie wysysają krwi. Wręcz przeciwnie — pomagają, zjadając owady, które nam dokuczają.

Dbajmy o nietoperze — to strażnicy nocy i sprzymierzeńcy człowieka!

Nie hałasuj, nie świeć latarką do dziupli ani nie zaglądaj do ich schronień. Pozwólmy im żyć w spokoju — one odwdzięczą się nam w ekosystemie.